Perspectief op nieuwe vormen van atelier- en broedplaatsbeheer in Gelderland
Beeldende Kunst Arnhem en Beeldende Kunst Nijmegen organiseren voor de zesde keer FACTOR 50*, dé gelegenheid voor vertegenwoordigers van beeldende kunst-organisaties, kunstenaars, ambtenaren en politici uit Gelderland in te zoomen op een actueel onderwerp en te bespreken hoe, waar en waarmee ze elkaar kunnen versterken. Deze zesde editie vindt plaats op
donderdag 20 april bij De Nieuwe Coehoorn, Coehoornstraat 17 in Arnhem.
Wat is er nodig om het vestigingsklimaat voor kunstenaars in Gelderland te bevorderen? Werkruimte en expositiemogelijkheden zijn van grote invloed op het ontstaan van werk en het ontwikkelen van een beroepsmatig netwerk. Deze middag verkennen we met stakeholders en ervaringsdeskundigen hoe we in Gelderland tot nieuwe en meer duurzame vormen van atelier- en broedplaatsbeheer kunnen komen.
We gaan het hebben over mogelijkheden om je als sector te verzetten tegen de financialisering van maatschappelijk vastgoed. Landelijk komen er steeds meer voorbeelden hoe beheer van maatschappelijk vastgoed opnieuw wordt uitgevonden. Kunstenaars en atelierorganisaties slagen erin om ateliers ‘eeuwigdurend’ uit de markt te houden. Dat is niet altijd gemakkelijk, maar het lijkt de beste weg vooruit.
PROGRAMMA
13.30 – 14.00 uur | Inloop met koffie en thee
14.00 – 14.15 uur | Start programma o.l.v. gespreksleider Marlies Leupen
14.15 – 14.45 uur | Voorbeelden uit het land
- Wat kan de sector zélf bijdragen aan verbetering van de huidige situatie? Vraaggesprek met ervaringsdeskundigen in het zelf verwerven van atelierruimte: Niels Albers, initiatiefnemer van Square28 in Amsterdam en Astrid Nobel (kunstenaar) en Jessy Rahman (medeoprichter) van Quartair in Den Haag.
14.45 – 15.15 uur | Voorbeelden uit Gelderland
- Hoe kunnen we in Gelderland duurzame atelierruimtes ontwikkelen? Vraaggesprek met Berry Kessels, projectmanager cultureel vastgoed bij SLAK Ateliers, over een nieuw samenwerkingsproject in Nijmegen en met Bernard Smits, directeur-bestuurder Woningbouwvereniging Gelderland (WBVG), over nieuwe vormen van atelier- en broedplaatsbeheer.
15.15 – 15.30 uur | Ontwikkelen van een integrale beleidsvisie
- Wat is er nodig of kan helpen bij het ontwikkelen van een integrale, afdeling-overstijgende beleidsvisie? Vraaggesprek met Stef Katwijk (Beleidsadviseur kunst & cultuur Gemeente Arnhem) en Riemer Dekker (Senior beleidsadviseur cultuur Gemeente Nijmegen).
15.30 – 16.00 uur | Gesprek met de zaal
- Hoe kunnen we ons als sector inzetten voor betere woon-, werk en expositieruimte in Gelderland?
16.00 – 17.00 uur | Napraten en borrel
Datum | Donderdag 20 april
ENTREE | Gratis toegankelijk
LOCATIE | De Nieuwe Coehoorn, Coehoornstraat 17 in Arnhem, tegenover station Arnhem Centraal
OVER DE SPREKERS en FACTOR 50
Factor 50: Beeldende Kunst Arnhem en Beeldende Kunst Nijmegen zijn twee platforms waarin alle professionele beeldende kunstinstellingen uit beide steden (van groot naar klein) vertegenwoordigd zijn. Zij willen de aandacht, het draagvlak en de markt voor beeldende kunst vergroten. Een van de activiteiten die Beeldende Kunst Arnhem en Beeldende Kunst Nijmegen samen organiseren is Factor 50. Een netwerkbijeenkomst bedoeld voor vertegenwoordigers van beeldende kunstorganisaties in Gelderland, ambtenaren van verschillende gemeenten en de provincie met beeldende kunst in de portefeuille. We bieden gelegenheid elkaar te ontmoeten en ervaringen te delen.
Marlies Leupen is gespreksleider, strateeg en trainer en werkt op het raakvlak van communicatie, strategie en organisatie, veelal binnen het brede werkveld van de kunsten.
Berry Kessels vertegenwoordigt SLAK ateliers en werkt aan de ontwikkeling van permanente atelierruimte in Nijmegen. Daarnaast is hij zelfstandig wijkontwikkelaar, kwartiermaker en dagvoorzitter. Eerder werkte hij bij Woningcorporatie Volkshuisvesting Arnhem onder andere aan de ontwikkeling van het Modekwartier Klarendal en daarvoor bij De Gelderlander. De organisatie SLAK creëert woon- en werkruimten en broedplaatsen voor culturele en creatieve professionals in Gelderland.
Stef Katwijk is Beleidsadviseur Kunst en Cultuur van de gemeente Arnhem en verantwoordelijk voor het atelier- en broedplaatsenbeleid in de stad.
Riemer Dekker is Senior Beleidsadviseur Cultuur van de Gemeente Nijmegen en houdt zich o.a. bezig met het (nieuwe) atelierbeleid van Nijmegen.
De kunstenaar
Niels Albers is mede-initiatiefnemer van coöperatie en bouwproject Square 28. De aanleiding om een eigen gebouw met ateliers en werkplaatsen te ontwikkelen en bouwen was het gebrek aan goede, ruime en betaalbare ateliers in Amsterdam, waar met machines gewerkt kan worden zonder overlast te veroorzaken. Na een traject van ruim drie jaar is het idee van een schijnbaar onhaalbaar plannetje uitgegroeid tot een gebouw van twee verdiepingen, met meerdere werkruimtes, in coöperatief eigendom en beheer. Het gebouw wordt verwarmd door een luchtwarmtepomp en vloerverwarming. Er liggen zonnepanelen op het platte dak, om te voorzien in de eigen energiebehoefte. De initiatiefnemers hebben hun eigen ateliers kunnen realiseren, onafhankelijk van gemeentelijke of rijkssubsidies. Ze hebben op de Heining een bouwkavel in erfpacht kunnen nemen onder gunstige voorwaarden (een relatief lage grondprijs) en konden daardoor de ateliers realiseren voor de lange termijn.
Astrid Nobel (kunstenaar) en
Jessy Rahman (medeoprichter) zijn van Quartair, één van de oudste kunstenaarsinitiatieven van Den Haag (sinds 1992). Quartair heeft een expositieruimte van ruim 200m2 in een monumentale voormalige broodfabriek in Den Haag, waar tentoonstellingen en activiteiten georganiseerd worden en tevens kunstenaars hun atelier hebben.
Quartair is onafhankelijk en eigenzinnig en fungeert als een platform voor productie, presentatie en artistiek debat. Gastvrijheid en interactie zijn kernbegrippen. Dit komt met name tot uiting in uitwisselingen met andere initiatieven. Quartair heeft een uitgebreid netwerk en werkt samen met gelijkgestemde kunstenaars of kunstenaarsinitiatieven uit binnen- en buitenland.
Bernard Smits is directeur-bestuurder van Woningbouwvereniging Gelderland (WBVG). Na zijn afstuderen in 1987 is hij als kraker komen wonen in Casa de Pauw in Arnhem. In die periode werd het klooster door de WBVG gelegaliseerd en verbouwd voor woongroepen in zelfbeheer. Zodoende werd hij huurder van de WBVG. Gefascineerd door het leven in een woongemeenschap verruilde hij in 1995 zijn positie van huurder voor die van verhuurder. Sindsdien houdt hij zich bezig met de ontwikkeling en verhuur van allerlei vormen van collectief wonen in zelfbeheer. Bernard Smits is ervan overtuigd dat deze woonvorm enorm veel meerwaarde biedt en dat we er alles aan moeten doen om het wonen in een collectieve woonvorm toegankelijker te maken. Daar streeft hij naar vanuit zijn functie bij de WBVG als sociale verhuurder, maar ook als groot pleitbezorger voor de wooncoöperatie.